การบริหารงบประมาณโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน ของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับการปฏิบัติของการบริหารงบประมาณโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานของโรงเรียนประถมศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ กลุ่มตัวอย่างได้มาจากการสุ่มอย่างง่าย (Simple Random Sampling) จาก 130 โรงเรียน โรงเรียนละ 3 คน โดยแบ่งออกเป็นผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนละ 1 คน รองผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนละ 1 คน และประธานคณะกรรมการสถานศึกษา โรงเรียนละ 1 คน ได้กลุ่มตัวอย่างรวมทั้งสิ้น 390 คน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัยพบว่า

ระดับการปฏิบัติของการบริหารงบประมาณโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อจำแนกเป็นรายด้าน พบว่าทุกด้านมีความต้องการอยู่ในระดับมาก ด้านการจัดทำงบประมาณ มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมา คือด้านการอนุมัติงบประมาณ ด้านการประเมินงบประมาณ ส่วนด้านการบริหารงบประมาณ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด ซึ่งอธิบายได้ดังนี้

1.1 ด้านการจัดทำงบประมาณ โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า วิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าประสงค์มีความสอดคล้องและสนับสนุนซึ่งกันและกัน มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมา คือ ยุทธศาสตร์ของโรงเรียนนำไปสู่การบรรลุวัตถุประสงค์ระยะสั้นและระยะยาว ส่วนโรงเรียนสามารถประมาณการรายรับที่ได้รับจากเงินนอกงบประมาณ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด

1.2 ด้านการอนุมัติงบประมาณ โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า โรงเรียนจัดให้มีการประชุมทั่วไปเพื่อพิจารณางบประมาณของโรงเรียน มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมา คือ เอกสารงบประมาณของโรงเรียนได้แสดงแผนงาน / โครงการ รายรับ รายจ่ายครบถ้วน มีการเผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับงบประมาณที่ได้รับการอนุมัติให้ทุกคนได้รับทราบ มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด

1.3 ด้านการบริหารงบประมาณ โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า การจัดทำข้อตกลงผลการปฏิบัติงานทำให้โรงเรียนมีความตระหนักในความรับผิดชอบต่อการใช้จ่ายงบประมาณ มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมา คือ โรงเรียนมีระบบการรายงานการใช้จ่ายงบประมาณต่อผู้บริหารเป็นระยะ ๆ เช่น รายเดือน รายสัปดาห์ รายไตรมาส และข้อตกลงผลการปฏิบัติงานมีการกำหนดสิ่งจูงใจที่จะทำให้โรงเรียนใช้จ่ายงบประมาณให้บรรลุตามข้อตกลง ส่วนโรงเรียนนำเสนอการปรับเปลี่ยนรายรับ – รายจ่าย ต่อคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด

1.4 ด้านการประเมินงบประมาณ โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า มีการเปรียบเทียบต้นทุนต่อหน่วยกับโรงเรียนในระดับเดียวกัน มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมา คือ โรงเรียนใช้ข้อมูลต้นทุนต่อหน่วยในการควบคุมการใช้จ่ายงบประมาณได้มีประสิทธิภาพ ส่วนมีการคิดต้นทุนผลผลิตที่สำคัญ เช่น ค่าใช้จ่ายต่อหัว เงินเดือนครูต่อหัว มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด