การพัฒนารูปแบบการบริหารแบบสมดุลสำหรับโรงเรียนประถมศึกษาขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 2

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ1) ศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาของการบริหารสถานศึกษาขนาดล็ก 2) สร้างรูปแบบการบริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก และ3) ประเมินรูปแบบการบริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก ด้วยการวิจัยละพัฒนา 3 ระยะ คือ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาของการบริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก โดยใช้เทคนิคพหุวิธี (Multi Methodology) โดยการศึกษาเอกสาร สัมภาษณ์เจาะลึก (Depth Interview) สังเกต จากกลุ่มตัวอย่างจำนวน2โรงเรียนและสอบถามความคิดเห็นสภาพปัจจุบันปัญหาจากโรงเรียนขนาดเล็ก จากกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 60 คน 2) สร้างรูปแบบการบริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก โดยการยกร่างรูปแบบ ระยะที่3 การประเมินรูปแบบ การตรวจสอบรูปแบบและยืนยันรูปแบบโดยการสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญจำนวน 11 ท่าน ในด้านความเป็นประโยชน์ ความเหมาะสมและความเป็นไปได้ โดยใช้แบบแผนการสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญเป็นเครื่องมือ วิเคราะห์ข้อมูล โดยการใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ ผลการวิจัยพบว่า 1.สภาพปัญหาการปฏิบัติงานของโรงเรียนขนาดเล็กสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 2 พบว่า ในภาพรวมทุกมุมมองมีปัญหาในระดับมาก(x ̅=3.80,S>D.=0.26) เมื่อพิจารณาเป็นรายมุมมอง มุมมองที่มีปัญหาสูงสุดคือด้านกระบวนการภายในค่าเฉลี่ย 3.95 รองลงมา คือ มุมมองด้านผู้เรียน ค่าเฉลี่ย 3.80 มุมมองด้านการเรียนรู้และพัฒนาค่าเฉลี่ย 3.78 และมุมมองด้านงบประมาณและทรัพยาการมีค่าเฉลี่ย 3.68 2.รูปแบบการบริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก โดยใช้แนวคิดการบริหารแบบสมดุล (Balanced Scorecard) ฉบับร่าง ประกอบด้วย 3 ส่วน คือ 1) ส่วนแนวคิดหลักการ วัตถุประสงค์ 2)ส่วนมุมมองและองค์ประกอบ ส่วนที่3 ขั้นตอนการบริการ 8 ขั้นตอน 1) กำหนดทิศทางขององค์การ 2) วิเคราะห์และกำหนดมุมมอง 3) จัดทำแผ่นที่กลยุทธ์ (Strategic Map) 4) จัดทำ Scorecard Design 5) ทำ Action Plan 6) การถ่ายทอดลงสู่การปฏิบัติ 7) ติดตามการประเมินผลลัพธ์ และ8) การรายงานผลและปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง 3.ผลการประเมินรูปแบบการบริหารแบบสมดุลสำหรับโรงเรียนประถมขนาดเล็ก โดยผู้เชี่ยวชาญ พบว่า รูปแบบมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงอย่างเป็นเหตุเป็นผลซึ่งกันและกัน มีความเหมาะสม มีประโยชน์และความเป็นไปได้ รูปแบบ ประกอบด้วย ส่วนที่ 1 แนวคิดและหลักการ ส่วนที่ 2 ประกอบด้วยมุมมองและองค์ประกอบ ส่วนที่ 3 เป็นระบบการนำรูปแบบการบริหารแบบสมดุลไปใช้ซึ่งประกอบด้วยขั้นตอน กระบวนการและผลผลิต ในส่วนขั้นตอนมี5 ขั้น 1)การวิเคราะห์และกำหนดทิศทางองค์กร(Analyze and Design Organization) 2)การวางแผน (Planning) 3)การนำสู่การปฏิบัติ(Organize implementation) 4)การติดตามและประเมินผล 4 มุมมอง (Reflect and Evaluation) 5)การรายงานผลและปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง(New look report and Continuous Improvement) และเมื่อประเมินโดยผู้ปฏิบัติพบว่า รูปแบบการบริหารสถานศึกษาขนาดเล็กโดยใช้แนวคิดการบริหารแบบสมดุล (Balanced Scorecard) มีความเหมาะสม ความเป็นไปได้และมีประโยชน์ในระดับมาก (x ̅=4.35 S.D.=.0235). The purposes of this research were: 1) to study on context and problems concerning the small-sized schools administration 2) to design the development of Balanced Scorecard in the Small Size School and 3) to evaluate the development development Scorecard in the Small Size School. Three phases of research were data collection by (1) study on the context and problems focusing on Multi Methodology from the field of research which includes: the In-Depth Interview was used to observe the sample group 2 schools and the questionnaires related to the context and problems was conducted on the sample group consisted of 60 personnel (2) The creation of concerning the small-sized schools administration model by Balanced Scorecard was drafted from the foundation of it. And (3) was the to evaluation model benefits, practicability and possibilities model by validation and confirmation of the design by connoisseurship with the 11 experts, were employed in data analysis while mean and standard deviation, factors analysis and content analysis. It is revealed that:- 1.The overall problems founded in the management structure of the small-sized schools under the Nakhon Si Thammarat Primary Educational Area Office 2 were considered high in severity (x ̅=3.80,S>D.=0.26). The worst one was the internal perspective with the average score of 3.95, student perspectives being a runner-up with the average score of 3.80, the learning and development perspectives average score of 3.78 and the last one being the budget and resources perspective with 3.68 points in average score. 2.The development of Balanced Scorecard in the Small Size School Blueprint comprised of (1) Theory and Principles, (2) Perspectives and factors and (3) Implementation of the Balanced Scorecard which could be explained in 5 steps: 1) Analyze and Design Organization, 2) Planning, 3) Organizing Implementation, 4) Reflection and Evaluation, 5) New Look Report and Continuous Improvement 3. Evaluation the development of Balanced Scorecard in the Small Size School Model. According by connoisseurship 11 experts, Model had the relations that could be interconnected with propriety, high on benefits and possibility. And when evaluated by practitioners found that the model is practicability possibilities and benefits, at a high level (x ̅=4.35 S.D.=.0235).